Rynek Nowomiejski

Fragment  wschodniej pierzei Rynku Nowomiejskiego z kościołem św. Jakuba
 
 
Rynek Nowomiejski to centralny plac średniowiecznego Nowego Miasta Torunia - drugiej po Starym Mieście średniowiecznej części Torunia wchodzącej w skład obszaru objętego wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Plac o wymiarach 95 x 95 m, z którego z każdego narożnika (w przeciwieństwie do Rynku Staromiejskiego) pod prostym kątem wybiegają po dwie ulice. Taki szachownicowy plan urbanistyczny został wytyczony w 1264 roku wraz z lokacją Nowego Miasta Torunia.
Na tym planie Rynek usytuowano nieco na południu. Jest to swoista zagadka - dlaczego rynek jako centralny plac nie został wyznaczony w środku miasta a bliżej zamku krzyżackiego. Najprawdopodobniej wynika to z faktu znacznej zależności tego miasta od Krzyżaków. 
Najgłówniejsze i najbardziej ruchliwe ulice wybiegające z Rynku to ciąg ulic: Królowej Jadwigi i św. Katarzyny, prowadzący od Starego Miasta do Bramy św. Katarzyny i dalej od średniowiecza traktem na Mazowsze, do Brześcia, Włodzimierza Wołyńskiego oraz rozgałęzienie do Sambii. Z zachodniego narożnika Rynku wybiega też kolejna ważna ulica - Prosta, prowadząca do Bramy Prostej i dalej na północ - do Chełmna, Malborka i Gdańska.
Rynek Nowomiejski miał i nadal ma głównie charakter targowy.
Pośrodku Rynku znajduje się dawny kościół ewangelicki Trójcy św. z 1824 r., mieszczący obecnie Fundację Tumult. Niegdyś w tym miejscu stał Ratusz Nowomiejski, otoczony sukiennicami i budami, zburzony w 1818 r. 
We wschodnim narożniku znajduje się gotycki kościół św. Jakuba - parafialny Nowego Miasta. 
 
 
Wokół Rynku stały niegdyś kamienice gotyckie bogatych mieszczan, chociaż nie dorównywały one zamożnością kamienicom mieszkańców hanzeatyckiego Starego Miasta. W średniowieczu nie było tu kupców (bo generalnie Nowe Miasto miało charakter rzemieślniczy, a nie handlowy), a właścicielami tutejszych kamienic w dużej mierze byli przedstawiciele elity rzemiosł nowomiejskich, głównie piwowarzy; dopiero po połowie XVI w. zaczynają wkraczać kupcy, stając się większością w na pocz. XVIII w. 
Większość budynków uległa jednak zniszczeniom w czasie pożarów miasta (w 1413 i 1455 r.), a także w czasie wojen szwedzkich w XVII, XVIII w. i napoleońskich w XIX w. (zobacz: Toruń w konfliktach wojennych. Historia wojenna Torunia).
Zabudowa poszczególnych pierzei Rynku jest więc skromniejsza niż zabudowa Rynku Staromiejskiego, jednak i tu wyróżnia się kilka cennych zabytków, spośród których do najważniejszych należą:
liczne kamienice, w tym: 
  • nr 3 - klasycystyczna z 1. poł. XIX w. >>>
  • nr 5 - barokowa >>>
  • nr 6 - gotycka z XV w., przebudowana na pocz. XIX w. z klasycystyczną fasadą (szczyt tylny gotycki);
  • nr 7 - gotycka z XV w., przebudowana w XIX w.;
  • nr 9, 10 - klasycystyczne z 1. poł. XIX w.;
  • nr 17 - barokowa z 1. poł. XVIII w. na murach gotyckich, przebu-dowana w 1967 wraz z częściową rekonstrukcją wnętrza, niegdyś gospoda murarska, ob. mieści Galerię i Ośrodek Plastycznej Twórczości Dziecka
  • nr 22 - późnoklasycystyczna z poł. XIX w.; w 1939 r. siedziba sztabu Armii Pomorze, co upamiętnia tablica pamiątkowa na fasadzie >>>
  • nr 23 renesansowa z XVII w., przebudowana w XIX w., z ornamentem okuciowym w szczycie, zwieńczona gryfem pomorskim, dawniej należała do parafii św. Jakuba >>>
  • nr 26, 27 - kamienice z XIX w. wzniesione na starszych murach.
  • drukuj
  • poleć artykuł
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz
Dodaj swój komentarz:


pozostało znaków:   napisałeś znaków:

Kontakt

tel. 56 621 02 32
biuro@toruntour.pl
formularz kontaktowy
 
 
   
Właścicielem i operatorem Toruńskiego Portalu Turystycznego funkcjonującego pod domeną toruntour.pl jest Toruński Serwis Turystyczny, Toruń, ul. Rabiańska 3 (mapa), tel. 66 00 61 352, NIP: 8791221083.
Materiały zawarte w Toruńskim Portalu Turystycznym www.toruntour.pl należą do ich autorów lub właściciela serwisu i są objęte prawami autorskimi od momentu powstania Portalu w 2015 r. Wszelkie wykorzystywanie w całości lub we fragmentach zawartych informacji bez zgody Wydawcy Serwisu jest zabronione.
Polityka cookies
 
Jeżeli chcesz opublikować swój artykuł lub napisać do Toruńskiego Portalu Turystycznego ponieważ gdzieś do tekstu wkradł się błąd, chcesz nawiązać współpracę lub po prostu przekazać swoją opinię, możesz to zrobić używając adresu mailowego biuro@toruntour.pl. Żadna wiadomość nie pozostanie bez odpowiedzi!
 
Zostań naszym patronem. Poznaj szczegóły i możliwości tutaj