Wycieczka: Góra św. Jakuba - Winnica - Góra Buchta

Wycieczkę tę można przebyć pieszo lub rowerem. Trasa poprowadzi przez różne typy krajobrazu i różne typy atrakcji. Zaczniemy od Góry św. Jakuba - naturalnego wzniesienia, dziś już znacznie przekształconego, będącego niegdyś najwyższym i najbliższym terenem wokół Torunia (dzisiejszego średniowiecznego centrum), stanowiącego znaczne zagrożenie dla jego bezpieczeństwa obronnego. Była dogodnym do obsadzenia miejscem dla nieprzyjaciela chcącego zaatakować Toruń i użyć ostrzału artyleryjskiego. Dziś główną, choć niestety bardzo zdewastowaną i zapomnianą atrakcją Góry św. Jakuba jest Fort św. Jakuba z 1833 r. oraz zespół zabudowań służących XIX-wiecznej wielkiej Twierdzy Toruń (Festung Thorn).

► Zobacz więcej o Górze św. Jakuba >>>

Góra św. Jakuba wcześniej (w XIII-XIV w.) nazywana była Górą Biskupią (mons episcopi) lub Górą Winnica. Dzisiejsza Winnica natomiast to teren nieco dalej na wschód, nad Wisłą, poniżej wyższej terasy wiślanej. Tędy prowadzi dalsza część naszej trasy. Winnica to stara, sięgająca średniowiecza część Torunia. Zlokalizowana ok. 2,5 km na wschód od Rynku Staromiejskiego, położona jest malowniczo pod krawędzią wyższej terasy wiślanej (która u zachodnich krańców Winnicy zwana jest Górą św. Jakuba, a u wschodnich górą Buchta), wzdłuż niższej - zalewowej terasy Wisły.
Położona na zboczu jest urokliwą częścią Torunia przywołującą dawny, sięgający średniowiecza klimat osady związanej z uprawą winorośli i później związanej z rybołówstwem i flisactwem. Zachowana stara zabudowa przydaje sielskiego i podmiejskiego nastroju w środku miasta. Uroku dopełniają wspaniałe nadwiślańskie krajobrazy.

 

Wspomniana góra Buchta jest celem naszej wyprawy. Stanowi ona fragment najwyższej terasy nadwiślańskiej (wys. 68 m npm i 32 m wys. wzgl.), który powoduje, że u jej podnoża Wisła tworzy rozległy zakręt swojego koryta, zmieniając kierunek biegu z północnego na zachodni. Góra Buchta również miała duże znaczenie obronne, zwłaszcza w XIX w., stąd w 2. poł. XIX w. wybudowano tu Fort I Twierdzy Toruń. To jedyny taki obiekt w środkowej Europie, jeden z najciekawszych, najbardziej unikatowych i najcenniejszych zabytków architektury obronnej i techniki militarnej w całej Europie.

Góra Buchta wraz z zespołem obronnym Fortu I Twierdzy Toruń, jako miejsce historyczne i o znacznych wartościach architektonicznych i poznawczych, posiadając jednocześnie duże walory krajobrazowe (ciekawe nadwiślańskie położenie), jest obszarem, który kryje w sobie ogromny niezagospodarowany i niewykorzystany potencjał turystyczny i rekreacyjny. 

 

Wycieczka opracowana przez Toruński Serwis Turystyczny (Arkadiusz Skonieczny), objęta prawami autorskimi. Data publikacji: 07-07-2020
Długość trasy: 4,5 km.

 

Uwaga!

Ażeby uniknąć niepotrzebnego rozczarowania podczas pokonywania trasy zwiedzania, uprzedzamy, że po drodze spotkać Cię mogą przykre widoki skrajnego zaniedbania, dewastacji i degradacji tak miejsc, obiektów, jak i przestrzeni miejskiej. Wycieczka pokazuje drugie oblicze Torunia - miasta zaniedbanego i zdewastowanego, czekającego cierpliwie na lepsze czasy i na zagospodarowanie marnującego się potencjału. Uwaga ta dotyczy zwłaszcza góry św. Jakuba: obiektów na niej z Fortem św. Jakuba na czele, jak i samego obszaru, tutejszych ulic i wzniesień, które to wzniesienia od momentu pierwszego urządzenia i zagospodarowania w latach 30. XX w. pozostają do dziś poza jakimikolwiek systematycznymi i bieżącymi działaniami utrzymującymi stan ładu i porządku estetycznego. Mamy więc oba terasowe płaskie wzniesienia po obu stronach ulicy Traugutta skrajnie zaniedbane, porośnięte dziką roślinnością z nieczytelnym dawnym układem alejek i w wielu miejscach schodów, co uniemożliwia poruszanie się i korzystanie z tych miejsc.

Podobnie na zagospodarowanie i uporządkowanie czeka góra Buchta i obiekty wchodzące w skład systemu obronnego tutejszego Fortu I Twierdzy Toruń.