Jak wyglądał Mikołaj Kopernik

Autentyczny portret Mikołaja Kopernika miał istnieć w XVI wieku. Czy był to portret malowany przez samego wielkiego astronoma, który - obok wielu innych umiejętności - posiadał też talent malarski? Raczej wątpliwe. Po śmierci Kopernika obraz stał się własnością kapituły warmińskiej, która w 1584 roku podarowała go astronomowi duńskiemu, Tycho de Brahe, który sam czcił i cenił Kopernika. W ten sposób tajemniczy wizerunek trafił na duńską wyspę Hveen, gdzie de Brahe miał swój zamek i obserwatorium astronomiczne. Niestety w 1597 roku obraz wraz z zamkiem uległ pożarowi.
 
Jednak wszystko przemawia za tym, że istnieje kopia tego portretu.
Otóż w 1574 r.  według systemu Kopernika wykonano słynny zegar astronomiczny w katedrze w Strasburgu. Przy tym zegarze, na wieży, znajduje się portret Mikołaja Kopernika, przedstawiający astronoma w pozycji stojącej, trzymającego w lewej ręce kwiat konwalii, prawą wspierającego się o tablicę z napisem łacińskim w tłumaczeniu: "Prawdziwy wizerunek Mikołaja Kopernika przemalowany z jego autografu". Kopię tę sporządził Tobias Stimmer, co zostało potwierdzone dopiero w 1873 roku poprzez nieoczekiwane odkrycie na odwrocie malowidła napisu głoszącego, że: "Portret Kopernika skopiowany przez Tobiasa Stimmera podług oryginału, jaki doktor Tidemann Giese przesłał z Gdańska Dasypodiusowi".
Tidemann Giese (1543-1582) przed 1550 rokiem wysłał wspomniany wyżej autoportret Kopernika Dasypodiusowi do Strasburga, który konstruował mechanizm owego zegara. Wtedy też Stimmer zrobił kopię, po czym portret wrócił do Fromborka, by w 1584 roku stać się prezentem dla ww. Tychona de Brahe.

Tobias Stimmer wykonał także wizerunek Kopernika w postaci drzeworytu, zamieszczony w dziele "Icones seu immagines virorum litteris illustrium" z 1587 roku, zawierającym sto wizerunków znakomitych mężów. Astronom jest tu przedstawiony w sposób niemal identyczny, też trzyma konwalię.
Później wg drzeworytu Stimmera powstał miedzioryt Jana Teodora de Bry, opublikowany w 1593 roku w dziele "Wizerunki znakomitych mężów celujących wiedzą i uczonością". Tutaj widać też łaciński napis: "Nicolaus Copernicus Thornaeus Borussus Mathematicus" ("Mikołaj Kopernik toruńczyk, Prusak, matematyk").
 
Dziś najbardziej znany jest tzw. toruński portret Mikołaja Kopernika. Przyjmuje się, że powstał około 1580-1585 r. i przynajmnej od 1594 r. wisiał dawniej w bibliotece Gimnazjum Akademickiego (więcej: Kopernikowskie pamiątki).
 
Prowadzone jesienią 2005 roku badania archeologiczne w katedrze fromborskiej zaowocowały znalezieniem szczątków, które - jak się później okazało - należą do Mikołaja Kopernika. Na podstawie czaszki odnalezionej w grobowcu specjaliści dokonali rekonstrukcji prawdopodobnego wyglądu Kopernika w wieku 70 lat. Komputerowa wizualizacja jest porównywalna z najsłynniejszym wizerunkiem astronomia - tzw. toruńskim portretem Kopernika.
Odnaleziona czaszka, a szczególnie nos są zdeformowane, a z zachowanych portretów Kopernika można wyczytać, że miał złamany nos i lekko zdeformowaną lewą stronę twarzy. Możemy nawet stwierdzić, że Kopernik między siódmy a dwunastym rokiem życia uległ jakiemuś wypadkowi.
Wielu jednak badaczy i specjalistów podważa autentyczność tego znaleziska (>>>).
 
Wizerunek Kopernika wg Tobiasa Stimmera, przed 1574 r., przedstawia astronoma w postaci stojącej, trzymającego konwalię w lewej ręce, a prawą opierającego się o płytę z łacińską inskrypcją w tłumaczeniu: "prawdziwy obraz Mikołaja Kopernika, namalowany wg jego autoportretu" (kopia wg Józefa Flika, 1989 r.).
Obraz strasburski został jednak przemalowany w XIX w. na wzór toruńskiego portretu Kopernika.
 
Drzeworyt przedstawiający Mikołaja Kopernika wg Tobiasa Stimmera, 1587 r., opublikowany w dziele Nicolausa Reuasnera pt. "Icones seu imagines virorum literis illustrium" ("Wizerunki znakomitych mężów celujących wiedzą i uczonością")
 
Sabin Kauffmann, 1600: drzeworyt wzorowany na pracy Tobiasa Stimmera.
 
Miedzioryt Mikołaja Kopernika, 1597 r., Jan Teodor de Bry
 
Próba rekonstrukcji na podstawie odnalezionej czaszki w katedrze fromborskiej w 2005 r.

 

  • drukuj
  • poleć artykuł
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz
Dodaj swój komentarz:


pozostało znaków:   napisałeś znaków:

Kontakt

tel. 56 621 02 32
biuro@toruntour.pl
formularz kontaktowy
 
 
   
Właścicielem i operatorem Toruńskiego Portalu Turystycznego funkcjonującego pod domeną toruntour.pl jest Toruński Serwis Turystyczny, Toruń, ul. Rabiańska 3 (mapa), tel. 66 00 61 352, NIP: 8791221083.
Materiały zawarte w Toruńskim Portalu Turystycznym www.toruntour.pl należą do ich autorów lub właściciela serwisu i są objęte prawami autorskimi od momentu powstania Portalu w 2015 r. Wszelkie wykorzystywanie w całości lub we fragmentach zawartych informacji bez zgody Wydawcy Serwisu jest zabronione.
Polityka cookies
 
Jeżeli chcesz opublikować swój artykuł lub napisać do Toruńskiego Portalu Turystycznego ponieważ gdzieś do tekstu wkradł się błąd, chcesz nawiązać współpracę lub po prostu przekazać swoją opinię, możesz to zrobić używając adresu mailowego biuro@toruntour.pl. Żadna wiadomość nie pozostanie bez odpowiedzi!
 
Zostań naszym patronem. Poznaj szczegóły i możliwości tutaj